Gluten co to jest?

Gluten, dieta bezglutenowa, produkty bezglutenowe, gluten szkodzi - czy istnieje chociaż jedna osoba, której te pojęcia są obce i nigdy nie słyszała o diecie bezglutenowej? Zakładamy, że nie :) Czy wszyscy jednak wiemy "z czym dokładnie to się je"? Stosowanie diety bezglutenowej stało się popularne, nie tylko wśród osób, które mają stwierdzoną nietolerancję glutenu. Jak obecność glutenu wpływa na nasze ciała i samopoczucie, które produkty nie zawierają glutenu i jak rozpocząć dietę bezglutenową? Zapraszamy do naszego artykułu.

Czym jest celiakia?

Celiakia to genetyczna choroba autoimmunologiczna charakteryzująca się nietolerancją glutenu – białka występującego w pszenicy, jęczmieniu i życie. Niestety uczulenie na spożywanie glutenu możemy dziedziczyć genetycznie od członków naszej rodziny. Nawet jeżeli rodzic dobrze toleruje gluten, to może być nosicielem genów predysponujących do choroby, które może przekazać na swoje potomstwo. Kiedy osoby chore na celiakię spożywają gluten, ich układ odpornościowy reaguje atakując jelito cienkie, powodując stan zapalny i uszkodzenie błony śluzowej jelit. Dokładna przyczyna celiakii jest nadal nieznana, ale uważa się, że jest ona powiązana z kombinacją czynników genetycznych i środowiskowych. Szacuje się, że na celiakię cierpi około 1–2% populacji na świecie.

Objawy celiakii mogą być bardzo zróżnicowane, a wiele osób może w ogóle nie odczuwać żadnych objawów. Typowe objawy obejmują ból brzucha, wzdęcia, biegunkę, zaparcia i zmęczenie. Rozpoznanie celiakii polega na wykonaniu badań krwi i pobraniu wycinka jelita cienkiego podczas stosowania przez pacjenta normalnej diety. Rozpoznanie celiakii może być jednak trudne ze względu na możliwość niespecyficznego obrazu klinicznego. Istotne jest rozpoznanie objawów i zwrócenie się o pomoc lekarską w przypadku podejrzenia celiakii.

Jedyną metodą leczenia celiakii jest dieta bezglutenowa obowiązująca przez całe życie. Obejmuje to unikanie wszelkich pokarmów zawierających gluten.

Co zawiera gluten? Produkty zawierające gluten to między innymi : chleb, makarony i wypieki wytwarzane z pszenicy, jęczmienia lub żyta. Przestrzeganie diety bezglutenowej może być trudne i czasochłonne, ale jest niezbędne do opanowania objawów celiakii i zapobiegania długotrwałym powikłaniom. Przy właściwym zarządzaniu i przestrzeganiu diety bezglutenowej osoby chore na celiakię mogą prowadzić normalne, zdrowe życie. Aby zapewnić zbilansowaną i pożywną dietę, ważne jest, aby zasięgnąć porady swojego lekarza rodzinnego, a najlepiej doświadczonego dietetyka. W naszym cateringu dietetycznym współpracujemy z dietetykami (część z nich również ma nadwrażliwość na gluten), którzy dobrze wiedzą jak połączyć zdrowe i pyszne produkty bezglutenowe, by stworzyć danie, które nie zawiera glutenu.

Uczulenie na gluten - objawy nietolerancji glutenu

Jednym z najczęstszych objawów braku tolerancji glutenu są problemy trawienne, takie jak wzdęcia, gazy, biegunka i zaparcia. Problemy żołądkowo-jelitowe, takie jak wzdęcia, bóle brzucha lub biegunka, mogą wskazywać, że dana osoba nie toleruje białka znajdującego się w produktach zbożowych. Ponadto celiakia, będąca rodzajem nietolerancji glutenu, może powodować objawy ze strony układu pokarmowego, takie jak przewlekła biegunka, ból brzucha i wzdęcia. Nieceliakalna nadwrażliwość na gluten (NCGS) może również powodować objawy trawienne, takie jak biegunka, wzdęcia i bóle brzucha, ale nie powoduje uszkodzenia jelita cienkiego, jak w celiakii. Te objawy trawienne mogą znacząco wpłynąć na jakość życia danej osoby i nie należy ich ignorować.

Oprócz objawów ze strony układu trawiennego nietolerancja glutenu może objawiać się również objawami pozatrawieniowymi, takimi jak bóle głowy, zmęczenie i bóle stawów. Chroniczne zmęczenie i osłabienie po spożyciu glutenu to także częste objawy nietolerancji glutenu. Zapalenie, ból stawów i obrzęk mogą być również spowodowane nietolerancją glutenu. Celiakia może powodować niespecyficzne objawy, takie jak zmiany skórne, osteoporoza, zapalenie stawów, bóle głowy i obniżony poziom energii. Należy pamiętać, że objawy różnych chorób związanych z glutenem, takich jak celiakia, alergia czy nadwrażliwość na gluten, są bardzo podobne. Dlatego niezwykle ważne jest skonsultowanie się z lekarzem w celu ustalenia przyczyny tych objawów.

Objawy skórne, takie jak wysypka, egzema i trądzik, są również częstymi objawami nietolerancji glutenu. Swędzące grudki na ciele oraz zmiany skórne, takie jak rumień i grudki zapalne, mogą być również spowodowane nietolerancją glutenu. Choroby związane z glutenem, takie jak celiakia i alergia na gluten, mogą powodować podobne objawy skórne, takie jak swędzenie, wysypka, suchość i podrażnienie. Niedokrwistość to kolejny objaw nietolerancji glutenu, który może objawiać się na skórze, powodując jej bladość. Jeśli u pacjenta wystąpi którykolwiek z tych objawów skórnych, należy koniecznie skonsultować się z lekarzem w celu ustalenia przyczyny.

Co serwujemy w naszej diecie bezglutenowej?

W czym jest gluten?

Produkty zawierające gluten, to przede wszystkim : Zboża glutenowe - wszystko gdzie została w produkcji wykorzystana pszenica oraz jej odmiany, takie jak orkisz, żyto, jęczmień, owies. Co tu dużo mówić - większość uwielbianych wypieków zawiera gluten. Słodkie ciastka, ciasteczka, pieczywo, muesli. Znajdziemy gluten również w produktach mlecznych i napojach z dodatkiem słodu jęczmiennego, w bułce tartej, kawie zbożowej, zwykłym sosie sojowym. Słone przekąski jak paluszki, także go mają.

Konkretnie - w jakich produktach występuje gluten i czego unikać, jeżeli naszym celem jest dieta bezglutenowa :

mąka pszenna, mąka żytnia, mąka orkiszowa, mąka jęczmienna, mąka owsiana (o ile nie jest bezglutenowa);
makarony (przede wszystkim pszenny);
chleb i bułki pszenne, żytnie, orkiszowe, z mąk mieszanych;
otręby, zarodki, kiełki zbożowe;
płatki śniadaniowe;
wypieki cukiernicze m.in. ciasta, ciastka, drożdżówki, rogale, ciasto francuskie, pączki, tarty, obwarzanki i inne);
kawa zbożowa;
słone przekąski m.in. chipsy, paluszki, precle, krakersy i inne;
słodkie przekąski m.in. batony, ciasteczka, pierniczki, czekolada i inne;
gotowe dania obiadowe np. gołąbki, kotlety mielone, kotlety schabowe, sznycle, dania w panierce, tempurze;
zupy w proszku, dania instant;
dania mrożone;
produkty garmażeryjne;
parówki i wędliny;
przyprawy, marynaty;
kostki rosołowe;
desery i napoje mleczne;
lody;
sosy gotowe;
leki i suplementy diety.

W jakiej żywności gluten nie występuje?

gryka;
ryż;
proso;
kukurydza;
sorgo;
tapioka;
teff;
amarantus;
komosa ryżowa (quinoa)
świeże, nieprzetworzone mięso, wędliny oznaczone jako bezglutenowe
ryby, jaja
mleko świeże, UHT, zagęszczone, w proszku, kefir, maślanka, śmietana, jogurt naturalny, twaróg naturalny, ser żółty
wszystkie owoce świeże, konserwowane bez dodatków