Nietolerancja pokarmowa. Zdrowe nawyki
24 marca, 2024
Dieta na zdrowe serce - jak powinien wyglądać zbilansowany jadłospis?
2 kwietnia, 2024
Jak czytać etykiety żywnościowe?
Zdrowe odżywianie to nie tylko dbanie o zbilansowaną dietę pokrywającą dzienne zapotrzebowanie organizmu na najważniejsze składniki odżywcze. To również rozsądne planowanie zakupów oraz uważne czytanie etykiet żywnościowych zamieszczanych przez producentów na artykułach spożywczych. W jaki sposób je analizować, aby dokonywać świadomych wyborów żywieniowych? Na jakie składniki zwracać szczególną uwagę? Podpowiadamy!
Czym są etykiety żywnościowe i jakie informacje zawierają?
Podstawowym źródłem informacji przekazywanych konsumentom przez producentów artykułów spożywczych są etykiety. Zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 każdy produkt przeznaczony do dostarczania klientowi lub zakładowi żywienia zbiorowego musi mieć odpowiednie oznaczenie. Etykietowanie to nic innego jak umieszczenie na produkcie następujących elementów:
- nazwa żywności,
- wykaz składników odżywczych,
- data minimalnej trwałości lub termin przydatności do spożycia,
- warunki przechowywania,
- substancje pomocnicze wywołujące reakcje alergiczne lub nietolerancji,
- kraj i miejsce pochodzenia,
- nazwa firmy i adres podmiotu odpowiedzialnego za produkcję,
- zawartość netto żywności.
Wyżej wymienione informacje muszą być czytelne, jasne i zrozumiałe dla konsumenta. Zgodnie z obowiązującym prawem producenci nie mogą wprowadzać klientów w błąd. Dotyczy to przede wszystkim działania środków spożywczych, zawartych w nich składników, a także sugerowania, że mają szczególne właściwości. Niewłaściwe oznakowanie artykułów żywnościowych może prowadzić nie tylko do dezinformacji klientów, ale także narazić ich na straty zdrowotne.
Jakie dodatkowe oznaczenia można znaleźć na etykietach?
Poza wyżej wymienionymi elementami na etykietach produktów spożywczych często można znaleźć różne dodatkowe symbole oraz znaki. W ten sposób producenci mogą informować klientów o tym, że dany artykuł odznacza się wysoką zawartością białka, błonnika pokarmowego czy innego składnika. W przypadku żywności bezglutenowej na opakowaniach często można dostrzec certyfikowany znak przekreślonego kłosa. Jego obecność świadczy o tym, że żywność została przebadana pod kątem zawartości glutenu i może być bezpiecznie spożywana przez osoby chorujące na celiakię.
Jaki skład produktów spożywczych jest najlepszy?
Większość artykułów spożywczych znajdujących się na sklepowych półkach ma bardzo długi skład. Zamieszczone na nich etykiety informują nas nie tylko o wartościach odżywczych danego produktu, ale także o zastosowanych w nim substancjach dodatkowych i pomocniczych. Należą do nich m.in.:
- barwniki,
- konserwanty,
- przeciwutleniacze,
- sole emulgujące,
- stabilizatory,
- substancje wzmacniające smak i zapach,
- skrobie modyfikowane,
- substancje spulchniające.
Przed włożeniem konkretnego artykułu do koszyka warto też zapoznać się z informacjami na etykiecie pod kątem cukru. Warto pamiętać, że producenci bardzo często stosują tzw. cukier dodany, który występuje pod wieloma różnymi nazwami takimi jak glukoza, sacharoza, galaktoza, syrop glukozowy, maltoza, cukier trzcinowy, cukier gronowy, karmel, zagęszczony sok owocowy, cukier buraczany, słód jęczmienny.
By dokonywać świadomych wyborów żywieniowych, staraj się sięgać po produkty, które: mają krótki skład, odznaczają się niską zawartością cukru oraz nie zawierają barwników i substancji zapachowych (ewentualnie są to związki naturalnego pochodzenia).
Na co jeszcze zwracać uwagę podczas robienia zakupów?
Jedzenie jest paliwem i daje naszemu ciału energię. Dlatego jeśli zależy Ci na tym, aby zdrowo się odżywiać, musisz uwzględnić jego wartość energetyczną. Mianem wartości energetycznej określa się ilość energii, jaką organizm jest w stanie przyswoić w wyniku trawienia konkretnego pokarmu. W przypadku gotowych artykułów producent ma obowiązek podać ją na etykiecie. Jeśli natomiast chodzi o wartość energetyczną ziemniaków, jabłek czy bananów, możesz ją znaleźć w tabelach opracowanych przez Instytut Żywności i Żywienia.
By Twoja dieta była zdrowa i urozmaicona, podczas robienia zakupów staraj się wybierać produkty, które są dobrym źródłem błonnika rozpuszczalnego. Najlepiej jeśli mają go w składzie minimum dwa gramy, a im więcej, tym lepiej. Zwracaj też uwagę na zawartość witamin i minerałów. W trosce o zdrowie i samopoczucie unikaj artykułów zawierających spore ilości sodu, tłuszczów nasyconych oraz tłuszczów trans.
Czytaj etykiety i dokonuj świadomych wyborów żywieniowych!
Analizowanie informacji znajdujących się na etykietach produktów spożywczych stanowi ważny element dbałości o zdrowie i pomaga w wypracowaniu prawidłowych nawyków żywieniowych. W ten sposób możesz dowiedzieć się, ile dany artykuł ma cukru, czy występują w nim zdrowe tłuszcze oraz jakie substancje dodatkowe zostały wykorzystane przy jego produkcji. Dzięki uważnemu czytaniu etykiet dokonywanie świadomych wyborów żywieniowych jest łatwiejsze, a w Twojej diecie może zagościć żywność, która sprzyja utrzymaniu prawidłowego stanu zdrowia.
